เข้าใจสาเหตุให้ลึกขึ้น กรดไหลย้อนไม่ใช่แค่เรื่อง “กรด”

หลายคนเข้าใจว่าโรคกรดไหลย้อนเกิดจาก "กรดมากเกินไป" แต่ในความเป็นจริง จุดสำคัญอยู่ที่กล้ามเนื้อ หูรูดหลอดอาหารส่วนล่าง (Lower Esophageal Sphincter – LES) เมื่อกล้ามเนื้อนี้อ่อนแรงหรือทำงานผิดปกติ กรดในกระเพาะจึงไหลย้อนขึ้นไปในหลอดอาหารได้ง่าย

ปัจจัยกระตุ้นอาการที่พบบ่อย ได้แก่

• กินอาหารแล้วนอนทันที
• ดื่มชา กาแฟ หรือแอลกอฮอล์บ่อย
• โกโก้ ช็อกโกแลต
• ความเครียดสะสม
• ท้องอืดจากอาหารที่ไม่ย่อย

พฤติกรรมเหล่านี้ล้วนทำให้ อาการกำเริบซ้ำ แม้จะใช้ยาร่วมด้วยก็ตาม

ยาลดกรดไหลย้อน: ช่วยบรรเทาอาการ แต่ไม่ใช่คำตอบระยะยาว

ยากลุ่ม PPI (Proton Pump Inhibitor) และ H2 Blocker มีประโยชน์ในช่วงที่อาการกำเริบ ช่วยลดการหลั่งกรดและบรรเทาอาการได้เร็ว แต่หากใช้ต่อเนื่องโดยไม่เข้าใจต้นเหตุ อาจเกิดผลข้างเคียง เช่น

• ภาวะขาดวิตามิน B12
• กระดูกพรุนจากแคลเซียมดูดซึมลดลง
• เสี่ยงการติดเชื้อในลำไส้
• กรดพุ่งกลับทันทีหลังหยุดยา (Rebound Acid)

ยาจึงเหมาะสำหรับ ควบคุมอาการชั่วคราวไม่ควรใช้ระยะยาว โดยไม่มีแผนการรักษาที่แท้จริง

รักษาให้ตรงจุด ต้องเริ่มจากการวินิจฉัยที่แม่นยำ

การรักษาอย่างยั่งยืนต้องรู้ว่าต้นเหตุของกรดไหลย้อนในแต่ละคนคืออะไร เช่น

• หูรูดหลอดอาหารอ่อนแรง
• ไส้เลื่อนกระบังลม
• กระเพาะอาหารบีบตัวน้อยกว่าปกติ
• พฤติกรรมเรื้อรังที่กระตุ้นกรด

การตรวจเฉพาะทางที่ช่วยหาสาเหตุ ได้แก่

• การส่องกล้องทางเดินอาหารส่วนต้น
• การตรวจวัดระดับกรด (24-hour pH Monitoring)
• การวัดการบีบตัวของหลอดอาหาร (Esophageal Manometry)

เมื่อรู้ชัดว่าอาการเกิดจากอะไร แพทย์จะสามารถวางแผนรักษาให้เหมาะกับร่างกายของคุณได้อย่างตรงจุด

ปรับพฤติกรรมเพื่อฟื้นฟูระยะยาว

• หลีกเลี่ยงอาหารกระตุ้นกรด (ชา กาแฟ รสจัด รสเผ็ด รสเปรี้ยว)
• ลดของมัน ของทอด
• งดโกโก้ ช็อกโกแลต
• กินน้อยแต่บ่อย เคี้ยวช้า และไม่กินก่อนนอน
• ยกหัวเตียง ไม่ใส่เสื้อรัดหน้าท้อง และลดน้ำหนัก
• จัดการความเครียดด้วยการหายใจลึก นั่งสมาธิ หรือออกกำลังกายเบา ๆ

 “กรดไหลย้อนรักษาได้ ไม่จำเป็นต้องอยู่กับยาไปตลอดชีวิต เพียงแค่เริ่มต้นตรวจอย่างเข้าใจตั้งแต่วันนี้”

ศูนย์โรคระบบทางเดินอาหารและตับ
โทร. 0-2265-7777