นิ่วในถุงน้ำดีคืออะไร? มีอาการอย่างไร?

นิ่วในถุงน้ำดีคืออะไร?

“นิ่วในถุงน้ำดี” คือก้อนแข็ง ๆ ที่เกิดขึ้นภายในถุงน้ำดี ซึ่งเป็นอวัยวะขนาดเล็กใต้ตับ มีหน้าที่เก็บน้ำดีไว้ช่วยย่อยไขมัน ก้อนนิ่วเหล่านี้สามารถเกิดจากสารต่าง ๆ ที่อยู่ในน้ำดี เช่น คอเลสเตอรอล หรือสารสีในน้ำดี หากตกตะกอนรวมกันนาน ๆ ก็กลายเป็นนิ่วขึ้นมาได้

สาเหตุของนิ่วในถุงน้ำดี

นิ่วในถุงน้ำดีสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย เช่น
    • ระดับคอเลสเตอรอลในน้ำดีสูงผิดปกติ
    • ถุงน้ำดีบีบตัวได้ไม่ดี ทำให้น้ำดีตกค้าง
    • การอดอาหารหรือลดน้ำหนักอย่างรวดเร็ว
    • การรับประทานอาหารไขมันสูง ของทอด
    • พันธุกรรมหรือโรคบางชนิด เช่น โรคตับ หรือเบาหวาน

อาการที่พบบ่อย

ผู้ที่มีนิ่วในถุงน้ำดีอาจไม่มีอาการเลยในช่วงแรก แต่เมื่อเริ่มมีการอุดตัน อาการจะค่อย ๆ แสดงออก เช่น
    • จุกแน่นใต้ชายโครงขวา โดยเฉพาะหลังรับประทานอาหารมัน อาหารมื้อใหญ่
    • ปวดท้องขวารุนแรงเป็นพัก ๆ หรือเรื้อรัง
    • ท้องอืด คลื่นไส้ หรืออาเจียนหลังอาหาร
    • มีไข้ หรือปวดท้องร่วมกับตัวเหลือง ตาเหลือง (ในบางราย)
อาการเหล่านี้มักถูกเข้าใจผิดว่าเป็น “โรคกระเพาะ” หรือ “กรดไหลย้อน” ซึ่งอาจทำให้การวินิจฉัยล่าช้า

ใครเสี่ยงเป็นนิ่วในถุงน้ำดี?

แม้นิ่วในถุงน้ำดีจะเกิดได้กับทุกเพศทุกวัย แต่กลุ่มเสี่ยงหลัก ได้แก่
    • ผู้หญิงอายุ 40 ปีขึ้นไป
    • คนที่ลดน้ำหนักเร็ว หรืออดอาหารบ่อย
    • ผู้ที่ชอบกินของทอด ของมันเป็นประจำ
    • ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน หรือไขมันในเลือดสูง
    • คนในครอบครัวเคยเป็นนิ่วในถุงน้ำดี

ตรวจอย่างไรถึงรู้ว่าเป็น?

การตรวจวินิจฉัยนิ่วในถุงน้ำดีทำได้ง่ายและไม่เจ็บ เช่น
    • อัลตราซาวนด์ช่องท้อง – ตรวจพบก้อนนิ่วและการอักเสบ
    • ตรวจเลือด – เพื่อดูการทำงานของตับและการอักเสบ
    • เอกซเรย์หรือ MRI ช่องท้อง – กรณีที่ต้องการดูรายละเอียดมากขึ้น
การพบแพทย์ตั้งแต่ระยะที่ยังไม่มีอาการรุนแรง จะช่วยวางแผนการรักษาได้ปลอดภัยยิ่งขึ้น

ถ้ารู้ตัวเร็ว…จะรักษาได้อย่างไร?

การรักษานิ่วในถุงน้ำดีมีหลายแนวทาง ขึ้นอยู่กับอาการและขนาดของนิ่ว เช่น
    • สังเกตอาการ – หากนิ่วยังไม่ก่อให้เกิดอาการรุนแรง หรือนิ่วนั้นไม่ก่อให้เกิดอาการ
    • ใช้ยา – สำหรับผู้ที่ไม่สามารถผ่าตัดได้ (แต่ผลลัพธ์จำกัด)
    • ผ่าตัดถุงน้ำดีด้วยวิธีส่องกล้อง (แผลเล็ก) – เป็นแนวทางมาตรฐานที่ปลอดภัย ฟื้นตัวไว และลดความเสี่ยงในระยะยาว

ข้อแนะนำจากแพทย์

หากคุณมีอาการแน่นท้องบ่อย ปวดใต้ชายโครงขวาหลังอาหาร หรือสงสัยว่าอาจมีนิ่วในถุงน้ำดี อย่ารอให้ปวดรุนแรง ตรวจให้แน่ใจตั้งแต่เนิ่น ๆ จะช่วยให้วางแผนรักษาได้อย่างปลอดภัย การรักษาในระยะเริ่มต้นมักง่ายและปลอดภัยกว่าการรอจนเกิดภาวะแทรกซ้อน

ศูนย์ศัลยกรรม
โทร. 0-2265-7777