เปลี่ยนข้อเข่าแล้วใช้ชีวิตได้ปกติจริงไหม? กีฬาที่คุณยังเล่นได้หลังการผ่าตัด

สำหรับใครที่มีอาการปวดเข่าเรื้อรังจากข้อเข่าเสื่อม และถึงจุดที่ต้องพิจารณาการผ่าตัด “เปลี่ยนข้อเข่าเทียม” คำถามใหญ่ที่ตามมามักจะคือ “หลังผ่าตัดแล้วจะกลับมาใช้ชีวิตได้ปกติไหม? ยังสามารถเล่นกีฬาได้หรือเปล่า?”

การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าในปัจจุบันพัฒนาไปมาก ด้วยเทคนิคที่แม่นยำขึ้น วัสดุข้อเข่าเทียมที่ใกล้เคียงธรรมชาติ และการฟื้นฟูที่ออกแบบเฉพาะบุคคล ทำให้ผู้ป่วยจำนวนมากสามารถกลับมาเคลื่อนไหวได้คล่องตัวกว่าเดิม ที่สำคัญยังสามารถเล่นกีฬาหลายประเภทได้ เพียงแต่ต้องเลือกให้เหมาะสม

ชีวิตหลังผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่า ทำอะไรได้บ้าง?

หลังการฟื้นฟูตามคำแนะนำแพทย์ ผู้ป่วยส่วนใหญ่สามารถกลับมาใช้ชีวิตประจำวัน เช่น เดิน ขึ้นบันได ทำงานบ้าน หรือออกกำลังกายเบา ๆ ได้ตามปกติ และที่มากกว่านั้น หลายคนยังมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น เพราะอาการปวดและข้อฝืดลดลง

อย่างไรก็ตาม “ใช้ชีวิตได้ปกติ” ไม่ได้หมายถึงทำกิจกรรมได้ทุกอย่างเหมือนก่อนเจ็บป่วย แต่คือการกลับไปใช้ชีวิตโดยไม่มีความเจ็บปวดรบกวน และเลือกกิจกรรมที่เหมาะสมกับข้อเข่าใหม่

กีฬาและกิจกรรมที่แนะนำให้ทำหลังเปลี่ยนข้อเข่า

แพทย์มักแนะนำให้เริ่มจากการออกกำลังกายที่ช่วยเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อรอบข้อเข่า โดยไม่สร้างแรงกดมากเกินไป

• เดิน เหมาะสำหรับเริ่มต้นฟื้นฟู ใช้ได้ทุกวัน เพิ่มระยะและความเร็วตามกำลัง
• ว่ายน้ำ ช่วยเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อโดยไม่ลงน้ำหนักมาก ลดแรงกระแทกต่อข้อ
• ปั่นจักรยาน ทั้งในร่มและกลางแจ้ง ช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นของข้อเข่า
• โยคะ / พิลาทิส ช่วยเรื่องการทรงตัว ความยืดหยุ่น และการผ่อนคลาย
• กอล์ฟ สามารถเล่นได้ แต่ควรเริ่มอย่างระมัดระวัง และหลีกเลี่ยงการบิดตัวแรง ๆ

     
กีฬาและกิจกรรมที่ควรหลีกเลี่ยง

แม้ข้อเข่าเทียมจะแข็งแรง แต่กีฬาที่ใช้แรงกระแทกสูง หรือมีการเปลี่ยนทิศทางอย่างรวดเร็วอาจทำให้ข้อเข่าเสื่อมสภาพเร็วกว่าปกติ เช่น

• ฟุตบอล / บาสเกตบอล
• วิ่งมาราธอน
• เทนนิส / แบดมินตัน
• กีฬาที่ต้องกระโดดหรือปะทะแรง ๆ

เมื่อไหร่ที่สามารถกลับไปออกกำลังกายได้?

โดยทั่วไป การออกกำลังกายเบา ๆ เช่น เดินและว่ายน้ำ สามารถเริ่มได้ภายใน 6–12 สัปดาห์หลังผ่าตัด ขึ้นอยู่กับการฟื้นฟูและคำแนะนำของแพทย์ ส่วนการเล่นกีฬาที่ซับซ้อนขึ้น ควรรอหลัง 3–6 เดือน และต้องได้รับการประเมินจากทีมแพทย์ก่อนเสมอ

เคล็ดลับการดูแลข้อเข่าใหม่ให้ใช้งานได้นาน

• ปฏิบัติตามโปรแกรมกายภาพบำบัดอย่างต่อเนื่อง
• รักษาน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ ลดแรงกดต่อข้อเข่า
• เลือกกีฬาที่ใช้แรงกระแทกต่ำเป็นหลัก
• หลีกเลี่ยงการยกของหนักหรือการบิดข้อเข่าแรง ๆ
• ตรวจติดตามกับแพทย์อย่างสม่ำเสมอ

หลังการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่า ผู้ป่วยส่วนใหญ่สามารถกลับมาใช้ชีวิตได้ใกล้เคียงปกติ และยังคงออกกำลังกายหรือเล่นกีฬาได้ เพียงแต่ต้องเลือกกิจกรรมที่เหมาะสม หลีกเลี่ยงแรงกระแทกสูง และฟังคำแนะนำของแพทย์อย่างใกล้ชิด

หากคุณกำลังอยู่ในช่วงตัดสินใจ หรือเพิ่งผ่านการผ่าตัด ข้อเข่าใหม่ไม่ใช่อุปสรรค แต่คือโอกาสให้กลับมามีชีวิตที่เคลื่อนไหวได้อย่างมั่นใจอีกครั้ง

ศูนย์โรคกระดูกและข้อ
โทร. 0-2265-7777