ดูแลข้อสะโพกเทียมในระยะยาวอย่างไรให้อยู่ได้นาน

การผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพกเทียมคือก้าวสำคัญที่ช่วยให้ผู้ป่วยกลับมาเคลื่อนไหวได้ดีขึ้น ลดอาการปวด และใช้ชีวิตได้ใกล้เคียงปกติ หลังจากผ่าตัดเสร็จ “การดูแลข้อสะโพกเทียมในระยะยาว” คือปัจจัยหลักที่จะทำให้ผลการรักษายั่งยืน ข้อเทียมที่ได้รับการดูแลอย่างถูกวิธีมักมีอายุการใช้งานนานขึ้น และลดความเสี่ยงภาวะแทรกซ้อนในอนาคต

เข้าใจอายุการใช้งานข้อสะโพกเทียม

• ข้อสะโพกเทียมรุ่นใหม่มีอายุเฉลี่ย 15–20 ปี และในบางกรณีอยู่ได้นานกว่านั้น
• ความทนทานขึ้นกับวัสดุ เทคนิคการผ่าตัด น้ำหนักตัว และพฤติกรรมการใช้งาน
• การทราบข้อมูลนี้จะช่วยให้ผู้ป่วยปรับพฤติกรรมและตั้งเป้าการดูแลได้ถูกต้อง

ปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อความคงทนของข้อสะโพกเทียม

• น้ำหนักตัว น้ำหนักเกินเพิ่มแรงกดและการสึกของข้อเทียม
• กิจกรรมที่ทำ กิจกรรมแรงกระแทกสูงทำให้ข้อเทียมสึกเร็ว
• สุขภาพโดยรวม โรคร่วมและโภชนาการส่งผลต่อการสมานแผลและความแข็งแรงของเนื้อเยื่อ
• การติดตามหลังผ่าตัด ตรวจเช็กเป็นระยะช่วยตรวจพบปัญหาได้ก่อน

การดูแลข้อสะโพกเทียมในระยะยาว

ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม

• เลือกกิจกรรมแรงกระแทกต่ำ เช่น เดิน ว่ายน้ำ ปั่นจักรยาน
• ทำกายภาพบำบัดเพื่อเสริมกล้ามเนื้อสะโพก ต้นขา และแกนกลางลำตัว
• หลีกเลี่ยงการวิ่ง กระโดด หรือกีฬาที่มีแรงกระแทกสูง

ควบคุมน้ำหนักตัว

• ลดแรงกดต่อข้อเทียมด้วยการรักษาน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์
• รับประทานอาหารสมดุลที่มีโปรตีนและแร่ธาตุช่วยบำรุงกระดูก

ป้องกันท่าเคลื่อนไหวที่เสี่ยง

• หลีกเลี่ยงท่างอสะโพกเกิน 90 องศา การบิดหมุนหรือไขว้ขาจัดเกินไป
• ปรับกิจวัตรประจำวัน เช่น ใช้เก้าอี้ที่สูงพอ เดินขึ้นลงบันไดอย่างระมัดระวัง

ปรับบ้านให้ปลอดภัย

• ติดตั้งราวจับในห้องน้ำหรือบันได
• ใช้พื้นไม่ลื่นและจัดสิ่งของให้อยู่ในระดับหยิบง่าย
• เลือกใช้รองเท้าพื้นกันลื่น

ป้องกันการติดเชื้อ

• รักษาสุขอนามัยช่องปากและผิวหนัง เพราะเชื้อโรคจากแหล่งอื่นอาจแพร่สู่ข้อเทียม
• แจ้งแพทย์ทุกครั้งก่อนทำหัตถการ เช่น ถอนฟันหรือผ่าตัดอื่น เพื่อรับการป้องกันเชื้อที่เหมาะสม
• สังเกตแผลผ่าตัดหากยังอยู่ในช่วงฟื้นตัว

ตรวจติดตามระยะยาว

• เข้าพบศัลยแพทย์ตามนัดและถ่ายภาพรังสีเป็นระยะ
• หากมีอาการปวดหรือเดินผิดปกติให้รีบปรึกษาแพทย์

สัญญาณเตือนที่ควรพบแพทย์ทันที

• ปวดสะโพกเพิ่มขึ้นโดยไม่มีสาเหตุ
• สะโพกหลวม คลิก หรือรู้สึกเคลื่อน
• บวม แดง ร้อน หรือมีของเหลวไหลจากแผล
• เดินลำบากหรือรู้สึกข้อไม่มั่นคง
• มีไข้หรืออาการติดเชื้ออื่น

การพบแพทย์เร็วจะช่วยแก้ปัญหาได้ง่ายกว่าในระยะลุกลาม

แนวทางเสริมเพื่อยืดอายุข้อสะโพกเทียม

• ปรับกิจกรรมในชีวิตประจำวันให้เหมาะสม เช่น ใช้อุปกรณ์ช่วยเดินถ้าจำเป็น
• ออกกำลังกายเพื่อรักษากล้ามเนื้อให้แข็งแรงอยู่เสมอ
• รักษาน้ำหนักและโภชนาการที่ดี
• มีการสื่อสารต่อเนื่องกับทีมแพทย์และกายภาพบำบัด

การดูแลข้อสะโพกเทียมในระยะยาวเป็นกระบวนการที่ต้องใส่ใจอย่างต่อเนื่อง ทั้งด้านกิจวัตร การออกกำลังกาย การปรับสิ่งแวดล้อม และการติดตามสุขภาพกับแพทย์อย่างสม่ำเสมอ เมื่อทำครบทุกมิติ ข้อสะโพกเทียมของคุณก็มีโอกาสอยู่กับคุณได้นานขึ้นและใช้งานได้อย่างมีคุณภาพ

หากคุณผ่านการผ่าตัดข้อสะโพกเทียมหรือกำลังเตรียมตัวผ่าตัด สามารถนัดพบแพทย์เฉพาะทางเพื่อวางแผนดูแลระยะยาวเฉพาะบุคคลได้ ติดต่อเพื่อขอคำปรึกษา เพื่อยืดอายุข้อสะโพกเทียมของคุณให้ใช้งานได้เต็มศักยภาพ

ศูนย์โรคกระดูกและข้อ
โทร. 0-2265-7777