ปวดหลังเรื้อรัง อาจเป็นสัญญาณกระดูกสันหลังเสื่อม

ทำไมปวดหลังถึงไม่ควรมองข้าม?

หลายคนเคยมีอาการปวดหลังจากการนั่งนาน ๆ ยกของหนัก หรือทำงานท่าซ้ำ ๆ ซึ่งโดยทั่วไปเมื่อพักผ่อนหรือเปลี่ยนท่าก็มักดีขึ้น แต่หากอาการปวด เกิดซ้ำบ่อย ๆ หรือยาวนานเกิน 3 เดือน อาจไม่ได้เป็นแค่เรื่อง “นั่งผิดท่า” อีกต่อไป แต่อาจสะท้อนถึงความเสื่อมของกระดูกสันหลังและหมอนรองกระดูก

กระดูกสันหลังเสื่อมคืออะไร?

กระดูกสันหลังของเราประกอบด้วยกระดูกหลายชิ้นเรียงต่อกัน โดยมีหมอนรองกระดูกคั่นกลางเพื่อช่วยรองรับแรง เมื่ออายุมากขึ้นหรือใช้งานหนัก โครงสร้างเหล่านี้อาจเสื่อมสภาพ ทำให้เกิดปัญหาต่าง ๆ เช่น

• หมอนรองกระดูกสึกและบางลง
• ข้อต่อเล็ก ๆ ของกระดูกสันหลังเสื่อม
• กระดูกงอก (Bone spur) กดทับเส้นประสาท

ผลที่ตามมา คือ อาการปวดหลังเรื้อรังที่อาจลุกลามไปถึงอาการชา อ่อนแรง หรือปวดร้าวลงขาได้

อาการที่ควรสังเกต

• ปวดหลังเรื้อรังเกิน 3 เดือน
• ปวดมากขึ้นเมื่อยืน เดิน หรือนั่งนาน ๆ
• ปวดร้าวไปที่สะโพกหรือต้นขา
• เคลื่อนไหวไม่คล่องเหมือนเดิม
• มีอาการชา หรือกล้ามเนื้ออ่อนแรงร่วมด้วย

หากคุณมีอาการเหล่านี้บ่อย ๆ ควรเข้ารับการตรวจเพิ่มเติม เพื่อแยกว่ามาจากกล้ามเนื้อ หรือเป็นผลของการเสื่อมของโครงสร้างกระดูกสันหลัง

ใครบ้างที่เสี่ยงต่อกระดูกสันหลังเสื่อมเร็วขึ้น?

แม้ความเสื่อมจะเป็นเรื่องตามวัย แต่บางพฤติกรรมสามารถเร่งให้เกิดเร็วขึ้น ได้แก่

• การนั่งทำงานนานโดยไม่เปลี่ยนท่า
• การยกของหนักบ่อย ๆ
• การสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์
• การขาดการออกกำลังกาย
• น้ำหนักตัวเกินมาตรฐาน

แนวทางการดูแลและชะลอความเสื่อม

แม้ไม่สามารถหยุดความเสื่อมได้ทั้งหมด แต่เราสามารถชะลอและลดอาการได้ด้วยวิธีต่อไปนี้

• ปรับพฤติกรรมการนั่ง นั่งหลังตรง พักเปลี่ยนอิริยาบถทุก 45–60 นาที
•  ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เน้นเสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้อแกนกลางและหลัง เช่น ว่ายน้ำ เดินเร็ว โยคะ
• ควบคุมน้ำหนัก ลดแรงกดที่กระดูกสันหลัง
• อาหารเสริมสร้างกระดูก รับประทานอาหารที่มีแคลเซียมและวิตามินดีเพียงพอ
• การตรวจสุขภาพเป็นระยะ หากมีอาการปวดเรื้อรัง ควรพบแพทย์เพื่อทำการตรวจ เช่น เอกซเรย์หรือ MRI

การรักษาที่แพทย์อาจพิจารณา

• ยาและกายภาพบำบัด ลดอาการอักเสบและเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ
• ฉีดยาลดการอักเสบ สำหรับผู้ที่มีเส้นประสาทถูกกดทับ
• การผ่าตัด ใช้ในรายที่อาการรุนแรงหรือรักษาด้วยวิธีอื่นไม่สำเร็จ

ปวดหลังเรื้อรังไม่ควรละเลย เพราะอาจเป็นสัญญาณของกระดูกสันหลังเสื่อม การเข้าใจอาการตั้งแต่ระยะแรกและปรับพฤติกรรมชีวิตประจำวันเป็นกุญแจสำคัญที่จะช่วยลดความรุนแรงของโรคและคงคุณภาพชีวิตให้ยืนยาว หากคุณมีอาการปวดหลังบ่อย ๆ จนเริ่มกระทบการใช้ชีวิต อย่ารอให้ลุกลาม ควรนัดพบแพทย์เฉพาะทางกระดูกและข้อเพื่อวินิจฉัยและดูแลอย่างเหมาะสม

ศูนย์โรคกระดูกและข้อ
โทร. 0-2265-7777