ปวดท้องซ้ำๆ เป็นโรคกระเพาะหรือเปล่า? อาการแบบไหนถึงต้องส่องกล้อง?

อาการปวดท้องซ้ำ ๆ โดยเฉพาะบริเวณลิ้นปี่ ท้องอืด แน่นท้อง หรือแสบท้องตอนท้องว่าง อาจฟังดูเหมือน “โรคกระเพาะ” ที่หลายคนคุ้นเคย แต่เมื่ออาการเรื้อรัง นานเป็นเดือน หรือกลับมาเป็นซ้ำแม้จะกินยาต่อเนื่อง...นั่นอาจเป็นสัญญาณว่าร่างกายกำลังบอกอะไรบางอย่างที่ลึกกว่าที่เราคิด หนึ่งในคำถามที่คนไข้หลายคนมักถามแพทย์ก็คือ“ต้องส่องกล้องไหมคะ?” หรือ “การส่องกล้องจะเจ็บไหม?”

ในบทความนี้ แพทย์จะอธิบายให้เข้าใจอย่างชัดเจน ว่าการส่องกล้องทางเดินอาหารส่วนต้นคืออะไร ตรวจอะไรได้บ้าง และในกรณีไหนที่แพทย์จะแนะนำให้ตรวจ รวมถึงคลายความกังวลเรื่องขั้นตอนและความรู้สึกระหว่างการตรวจให้คุณอุ่นใจ

อาการแบบไหน ที่ควรพิจารณาการส่องกล้องกระเพาะอาหาร?

การตรวจด้วยกล้อง (Gastroscopy หรือ Upper GI Endoscopy) ไม่ใช่ขั้นตอนแรกเสมอไปในการดูแลอาการปวดท้อง แต่แพทย์จะพิจารณาเป็นพิเศษเมื่อพบอาการเหล่านี้

• ปวดท้องบริเวณลิ้นปี่เรื้อรัง หรือปวดเวลากินอาหาร / ตอนท้องว่าง
• กินยาโรคกระเพาะมานานแล้วไม่ดีขึ้น
• มีเลือดออกในทางเดินอาหาร เช่น ถ่ายดำ อาเจียนเป็นเลือด
• น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ
• กลืนลำบาก หรือกลืนติด
• อาเจียนบ่อย
• มีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งหลอดอาหารหรือกระเพาะอาหาร

อาการเหล่านี้อาจไม่ได้เป็นแค่ “โรคกระเพาะธรรมดา” แต่อาจเกี่ยวข้องกับแผลในกระเพาะอาหาร ภาวะกรดไหลย้อนรุนแรง ไปจนถึงติ่งเนื้อหรือเนื้องอกที่ต้องตรวจเพิ่มเติม

การส่องกล้องกระเพาะอาหารคืออะไร?

การส่องกล้อง (Gastroscopy) เป็นการใช้กล้องขนาดเล็ก เส้นผ่านศูนย์กลางเพียงประมาณ 0.9–1.2 ซม. ใส่ผ่านทางปากของผู้ป่วย เพื่อเข้าไปดูเยื่อบุภายในของ

• หลอดอาหาร
• กระเพาะอาหาร
• ลำไส้เล็กส่วนต้น

การตรวจนี้สามารถ…

• เห็นแผล รอยอักเสบ ติ่งเนื้อ หรือเนื้องอกได้โดยตรง
• ใช้เก็บชิ้นเนื้อ (Biopsy) ส่งตรวจทางพยาธิวิทยา หากพบความผิดปกติ
• ใช้ในกรณีฉุกเฉิน เช่น มีเลือดออกในทางเดินอาหาร เพื่อหาตำแหน่งและห้ามเลือด

แล้วเจ็บไหม? ต้องดมยาหรือเปล่า?

เป็นคำถามที่พบบ่อย และแพทย์เข้าใจความกังวลดี

• โดยทั่วไปผู้ป่วยสามารถเลือกได้ว่า จะตรวจแบบไม่ใช้ยาระงับความรู้สึก (ตรวจแบบรู้ตัว แต่มีการพ่นยาชาในลำคอ)
• ตรวจแบบให้ยานอนหลับอย่างอ่อน ๆ เพื่อให้ไม่รู้สึกตัวระหว่างทำหัตถการ และลดความวิตกกังวล

         - ในกรณีที่ใช้ยานอนหลับ ผู้ป่วยควรมีผู้ดูแลพากลับบ้าน และงดขับรถหลังการตรวจ
         - ขั้นตอนใช้เวลาประมาณ 15-20 นาที และพักฟื้นดูอาการภายหลังการส่องกล้อง 1-2 ชั่วโมง
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะเป็นผู้ควบคุมการตรวจอย่างใกล้ชิด เพื่อความปลอดภัยและสบายของผู้ป่วยมากที่สุด

คำแนะนำจากแพทย์

“ถ้าคุณมีอาการปวดท้องซ้ำ ๆ เรื้อรัง หรือกินยามาหลายแบบแล้วยังไม่หาย การส่องกล้องทางเดินอาหารเป็นวิธีตรวจที่ปลอดภัยและให้คำตอบที่ชัดเจน ไม่ใช่แค่เพื่อวินิจฉัยโรคเท่านั้น แต่ยังช่วยให้เราวางแผนการรักษาได้ตรงจุดมากขึ้น”

ศูนย์โรคระบบทางเดินอาหารและตับ
โทร. 0-2265-7777